Enkele suggesties

1. De ervaring die opgedaan werd in de Relatiestudio …………

 

Axenroos voor kleuters en hun ouders

een vijftiental jaar geleden werd de “axenroos” geïntroduceerd in de school. Het beeld van de tien axendieren, en de wijze om er mee om te gaan maakten velen enthousiast. Nieuwe impulsen in het vakgebied van de Sociale Vaardigheden, samen met de ervaringen van vele scholen in Vlaanderen en Nederland, en samen met de ondertussen aangepaste eindtermen, zijn een uitdaging tot vernieuwing en verdieping.

1. De bekende axendieren en hun kenmerken

De kinderen leren te “zien” welke kenmerken de axendieren hebben, en hoe zij die ook in zichzelf herkennen en er greep op krijgen. De volgorde van de opsomming illustreert het dagelijkse proces tussen opstaan en slapengaan. De kameel heeft ons verlaten en werd vervangen door de gedienstige, kindvriendelijke pony.

7u: ochtend : “Slosse” de schildpad kruipt uit haar schelp

8u: voormiddag : “Bonkie” de steenbok weerstaat

10u: middag: “Krik” de havik valt aan wat verkeerd loopt (boksgebaar)

12u: pauze: “Itsj” de uil houdt alles voor zich (handjes voor het gelaat)

14u: namiddag:

“Sjef” de leeuw beveelt (arm gestrekt naar de grond)

“Poppon” de pony gehoorzaamt (hand achter het oor)

“Bizi” de bever zorgt (handen draaien als een fietswiel)

16u: vooravond:

“Bolleke” de poes geniet (handjes wrijven over de buik)

“Zieme” de pauw toont zich (armen open in de breedte)

“Dag” de wasbeer kijkt op (gooit armen in de lucht)

19u: avond:

“Slosse” kruipt terug in haar schelp (legt zich neer)

De kinderen kunnen op velerlei wijzen in voeling gebracht worden met het axendier. Een eigen plek, gebaren, kledertjes, schmink, liedjes, verhalen, danspassen, kleuren van tekeningen, kringgesprek, rolgedrag tijdens ouderfeest, en al wat de plaatselijke context mogelijk maakt en de ouder of de kleuterleider inspireert.

2. De interactie tussen twee axendieren

Kinderen komen te weten hoe zij “zijn” door zich te spiegelen aan anderen en te ervaren hoe anderen reageren op henzelf. enkele voorbeelden laten zien hoe een interactie opgebouwd wordt door de combinatie van twee axen. Kijk hoe zij zich verhouden, noteer de samenhang, kom er in gesprek op terug. Jong geleerd is oud gedaan. De tweede generatie “axenroos” is een verre voorbereiding op wat later bijdraagt tot een gelukkiger relatieleven, zowel op persoonlijk als op maatschappelijk vlak.

Pony leidt als ruiter een geblinddoekte Leeuw door de ruimte. (afbeelding x)

Poes slaagt er niet in om van de Uil te verkrijgen wat die bijhoudt. (afbeelding x)

Steenboek maakt een muurtje waar de Havik niet over kan. (afbeelding x)

En… de ouder of kleuterleider neemt twee ruziënde kinderen bij de hand en laat hen tegen elkaar uitspreken wat hen dwars zit. Zo schept men, hopelijk, houdingen van eerlijke kritiek, deemoedige schuldbekentenis, vergevingsgezindheid. En Wasbeer gaat, bijvoorbeeld, in de ruimte rond met de Pauw aan de hand om diens mooie kanten te laten zien.

3. Het opvoedkundige appél

Het spel met de axendieren is een uitzonderlijke gelegenheid om in eenvoudige termen met collega’s, ouders, directies, begeleidingsdiensten en vooral met de kinderen zelf te vertellen wat men ziet, hoe men een kind kan bemoedigen, tot verandering kan uitnodigen, tot betere communicatie kan stimuleren.

Heel in het bijzonder is de axendierentuin, ook “axenroos” genoemd, een communicatiemiddel tussen de ouders en de kinderen. Om de taal te begrijpen en te gebruiken moet men ze evenwel leren, hoe eenvoudig ze ook zij. Wanneer een kind zegt: “Moeder, nu ben jij geen Leeuw maar een Havik”, dan mag men het kind toch niet opzij zetten omdat men zijn taal niet kent.

Spreken kinderen, jongeren, leerkrachten, ouders eenzelfde taal, dan kan er op indringender wijze met elkaar overlegd worden. Hoe komt het dat onze dochter of zoon thuis zo’n geheel ander gedrag vertonen dan op school ? Vanwaar komen de opmerkelijke verschillen ? Laat ons samen in ons gezin een axendierentuin ontwerpen. Hoe gelijk of hoe verschillend zijn de gezinsleden ?

4. Met de groep op ontdekkingstocht

Nadat de axendierentuin in het gemoed van de leerlingen zijn kracht heeft uitgewerkt, dan kan overgegaan worden tot een verdere stap van bewustwording. De ploeg, het team, de club, de buurt ontstaat en handhaaft zich op basis van een voldoende sterke verbondenheid. Maar kent ook de valkuil van agressie, chantage, pijnlijke seksuele initiatie, diefstal en andere niet leuke gedragingen. Het ware een illusie te menen dat na de lagere school de sociale en communicatieve vaardigheden geen verdere ontwikkeling van doen het. Vandaar een blik in de toekomst met :

afbeelding x

En wie voelt zich geroepen om over de grenzen van de vakgroepen en de afdelingen heen de verder te ontwikkelen axen-eigenaardigheden te ontdekken ?